Avrupa’nın kalbinde, Balkanlarda yer alan ülkelerden biri olan Bosna Hersek için yaşayan Osmanlı desek hiç de yanılmış olmayız! Gerek kültürel ve etnik zenginlikleri, gerekse doğal güzellikleri ülkeyi oldukça yaşanabilir kılmaktadır. Bunların yanı sıra Türkiye ile de oldukça benzerlik gösteren bu ülke ile ülkemiz arasında ticaret, turizm, eğitim, spor gibi pek çok anlaşma da bulunmaktadır. Üstelik Bosna-Hersek’e sadece pasaport ile de gitmek mümkündür.
Avrupa’nın güneydoğusunda yer alan ülkenin kuzeyinde ve batısında Hırvatistan, Doğusunda Sırbistan ve Güneyinde Karadağ bulunmaktadır. Adriyatik Denizi’ne ise sadece 20 kilometrelik limansız bir kıyısı olan ülke 51.197 km² yüzölçümüne ve 3 milyon 271 bin kişilik bir nüfusa sahiptir.
Osmanlı Dönemi’nden beridir yaşayan; camiilere, köprülere, hamamlara ve saat kulelerine ev sahipliği yapan; bizi köklü tarihimize götürecek olan Bosna Hersek’i birlikte tanıyalım!
Kim bu Bosna-Hersekliler?
1463 yılında Fatih Sultan Mehmet önderliğinde Osmanlı himayesine katılan Bosna Hersek, tam 415 yıl boyunca da Osmanlı himayesinde yer almıştır. Ardından Avusturya-Macaristan İmparatorluğu tarafından ele geçirilen ülke aradan birkaç yıl geçtikten sonra da Yugoslavya Devleti’nin bir parçası hâline gelmiştir.. Ancak ülkenin ilk cumhurbaşkanı olan merhum Aliya İzzetbegoviç önderliğinde Bosna-Hersek, 1992 yılında bağımsızlığını ilan ederek ayrı bir ülke olarak anılmaya başlandı.
Bosna-Hersek’liler yemek kültürlerinde Türk, Osmanlı ve Doğu Avrupa mutfaklarından esinlenmektedirler. Türkiye’de özellikle Trakya bölgesinde oldukça popüler bir lezzet olan Boşnak Böreği ülkenin en ünlü tatları arasında yer almaktadır. Boşnak Böreği’ni bir de Kıyma ile yapılan Boşnak Mantısı takip etmektedir. Aynı zamanda ülkede lahana ve ızgara yemekleri de oldukça sık tercih edilen lezzetlerdir.
Ülkenin kendine has olan bir müzik türü bulunmaktadır. “Sevdalinka” olarak bilinen ve ülkede “Sevdah” olarak anılan bu tür, saz eşliğinde söylenen aşk, özlem, kayıp ve ağıt temalı hüzünlü müziklerden oluşmaktadır. Ülkede Sevdalinka sanatçıları oldukça önem arz etmektedirler.
Ülkede Boşnakça, Hırvatça ve Sırpça olmak üzere üç dil konuşulmaktadır bununla birlikte İngilizce ülkenin ikinci ana dili olarak kabul edilmektedir. Ülkedeki nüfusun çoğunluğunu Boşnak Müslümanlar oluşturmaktadır.
Nerelere Gitsek?
Mostar Köprüsü
1566 yılında Mimar Sinan’ın da öğrencisi olan Mimar Hayreddin tarafından yapılmıştır. Kentin adı da bu köprüden gelmektedir. Neretva Nehri’nin üzerinde bulunan Mostar Köprüsü, İslam mimarisinin önemli yapıtlarından biri hâline gelmiştir. Köprü, bir ucunda Müslümanların diğer ucunda Hırvatların yaşadığı iki kesimi birleştirerek tarih boyunca da Balkan coğrafyasında önemli bir rol oynamıştır. Aynı zamanda bu köprü UNESCO Dünya Mirasları listesinde de yer almaktadır.
Gazi Hüsrev Bey Camii
Gazi Hüsrev Bey Camii, başkent Saraybosna’nın da en gözde simgesidir. Camii, Kanuni Sultan Süleyman döneminde Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. Osmanlı mimarisinde de önde gelen yapıtlardan biri olan camii dönemin Sancak Beyi olan Gazi Hüsrev Bey adına yapılmıştır.
Cami avlusunun etrafı bitki ve ağaçlarla kaplıdır ve Osmanlı’dan kalma olduğu düşünülen bir ıhlamur ağacı da bulunmaktadır. Caminin içinde ise dönemin en güzel Osmanlı motiflerini ve halılarını görmek mümkündür.
Taşlıhan
Saraybosna’da bulunan Taşlıhan, Gazi Hüsrev Bey tarafından 1543 yılında yaptırılmıştır. Osmanlı Dönemi’nden günümüze kadar ulaşmış tarihi bir handır. Han bünyesinde dükkan, camii, depo ve avlu gibi pek çok alan da barındırmaktadır. Bosna-Hersek tarihinde bilinen en eski han olma özelliğini de taşımaktadır. Osmanlı izlerini taşıyan ve günümüzde de yaşatan bu han, turistlerin de uğrak noktası olmuştur.
Sebil Saraybosna
Saraybosna’nın tam merkezinde bulunan şehri olan Başçarşı’da yer alan ahşap Sebil, konumu itibarı ile şehrin kalbi olarak da bilinmektedir. Şehre İshakoğlu İsa Bey tarafından 15. yüzyılda su şebekesinin getirilmesinin ardından Sebil kullanılabilir hâle getirilmiştir, ancak yıllar sonra oluşan tahribatlardan ve savaşlardan dolayı kullanılamaz bir hâl almıştır. 1753 yılında Vali Hacı Mehmet Paşa tarafından Sebil yeniden inşa edilerek kullanılabilir hâle getirilmiştir. Son olarak en köklü değişimi 1891 yılında yapılarak Sebil’in yeri değiştirilmiş ve günümüzdeki hâlini almıştır. Başçarşı’nın en sevilen mekanlarından olan Sebil yıllardır ziyaretçilerini şehrin kalbinde ağırlamaktadır.
Aliya İzzetbegoviç Müzesi
Bosna-Hersek’in bağımsızlığını elde ettikten sonra seçilen ilk cumhurbaşkanı ve İslam filozofu olan Aliya İzzetbegoviç’in adına yapılmış olan müze, başkent Saraybosna’da ziyaretçilerini ağırlamaktadır. Müzede Aliya İzzetbegoviç’e ait kaleme aldığı eserler, savaş fotoğrafları, madalyaları ve kullandığı eşyaları sergilenmektedir. Aynı zamanda Aliya İzzetbegoviç’in mezarı da müzeye yakın olan Kovaçi Şehitlik Mezarlığı’nda yer almaktadır.
Blagay Tekkesi
Bosna Hersek’in Mostar Kenti’nde yer alan Blagay Tekkesi 1446 ve 1520 yılları arasında inşa edilen bir Derviş manastırıdır. Türk-Barok mimarisine uygun olarak inşa edilen bu tekke bir uçurumun kenarında bulunmasından dolayı sürekli olarak hasar almıştır. Osmanlı dini yapılarını simgeleyen tekkede türbe, dershane, kubbeli cami, abdesthane, hamam, ribat gibi yapılar bulunmaktadır. Blagay Tekkesi’ni ziyaret edenler aynı zamanda eşsiz göl manzarasına ve çevredeki doğal güzelliklere de tanıklık etmektedirler. Günümüzde ise hâlâ tekkede Dervişler tarafından mevlitler düzenlenmeye, ilahiler söylenmeye devam edilmektedir.
