“Öğrenci dünyanın en büyük adamıdır. Dünyanın en küçük adamı öğrenecek hiçbir şeyi olmayandır.” der Mevlânâ. Tabii büyük adam olmak yani genç bir öğrenci olmak zor bir durum. Bir yanda oluşturduğunuz kişiliğiniz, ilgileriniz, meraklarınız ve hobileriniz; diğer yanda sınavlar, denemeler ve yaşamın zorlukları. Koşullarınızı değiştirmeniz mümkün olmadığına göre yapmanız gereken yaşadığınız koşullarda yapabileceğinizin en iyisini yapmaktır. Hayatta başarısız olmak için pek çok sebep olabilir ama başarılı olmak için tek yol çalışmaktır.
Başarılı ve mutlu bir hayat, gençlik döneminde atılan tohumların sonucudur. Nasıl ki dünya hayatı, âhiretin tarlası ise, gençlik hayatı da yetişkinlik ve yaşlılık döneminin tarlasıdır. Geleceğe sağlıklı tohumları atmanın ilk yolu sağlıklı, üzerine düşünülmüş ve doğru hedefler belirlemektir. Güzel bir atasözü vardır: Hedefi olmayan gemiye hiçbir rüzgâr yardım edemez. Hedefler disiplinli ve motivasyonlu olmanızı, içinde bulunduğunuz koşullardan maksimum verim elde etmenizi sağlar. Kişilik özelliklerinize, karakterinize, yaşam amaçlarınıza, ilgi ve yeteneklerinize uygun mesleği belirlemek ve bu mesleği neden yapmak istediğinizi tespit etmek çok önemlidir. Üniversitede okuyacağınız bölüm ve elde edeceğiniz meslekî yeterlilikler, ömrünüzün yaklaşık 50 yılının nasıl geçeceğini büyük oranda etkileyecektir.
Meslekî hedeflerinizi belirlerken gelecekte nasıl bir dünyayla karşı karşıya kalacağınızı düşünmek oldukça önemlidir. Risk sermayedarı Arthur Bilger, önümüzdeki 20 yılda var olan mesleklerin %47’sinin ortadan kalkacağını ifade etmektedir. 2018 yılındaki Dünya Ekonomik Forumu Sonuç Raporu’nda, 10 yıl içinde bugün insanlar tarafından yapılan işlerin %71’inin makinalar tarafından yapılacağı ifade edilmektedir. Dünyanın geleceği ile ilgili kararların alındığı Davos toplantılarının 2021 yılı ana gündemi; dünyanın köklü bir şekilde değişeceğini ifade eden “The Great Reset-Büyük Sıfırlama” girişimiydi. Davos toplantılarının ve The Great Reset fikrinin mimarı olan Dünya Ekonomik Forumu başkanı Klaus Schwab pandemi sonrası dünyada yeni bir siyasi ve ekonomik düzen kurulacağını, dijital sistemlerin ve yapay zekânın bu işin merkezinde olacağını ifade etmektedir. Dolayısıyla 21. yüzyıl yeterliliklerine uygun bireyler olmak için yapay zekâ, endüstri 4.0, arttırılmış gerçeklik, akıllı şehirler, sürdürülebilirlik ve blockchain gibi kavramlara aşina olmak çok önemlidir. Çünkü bizim adımıza kurgulanan bir dünya var ve bu dünyayı iyi tanıdığımız ve hazırlıklı olduğumuz ölçüde başarıyı ve mutluluğu yakalayabiliriz.
21.yüzyılda; kompleks problem çözme, eleştirel düşünme, yaratıcılık, iletişim becerileri, müzakere yeteneği, girişimcilik, kaliteli okuma alışkanlığı, disiplinler arası ilgi gibi beceriler önemli olmaya devam edecek. Bununla birlikte kurum kültürüne adaptasyon, birlikte çalışabilme gücü, insan yönetimi, duygusal zekâ, etik değerlere saygı ve sosyal sorumluluk sahibi bireyler olma gibi özellikler her zamankinden çok daha fazla ön plana çıkacak.
Bu noktada önemli bir ayrıma dikkat çekmek istiyorum. Mesleki bir hedefe sahip olmak ile doğru bir yaşam amacına sahip olmak birbirinden farklı şeylerdir. Hayalini kurduğu mesleğe ulaşmış birçok kişi, hayalini kurduğu mutluluğa ulaşamıyor. Yaşanılan tüm değişimlere rağmen değişmeyen bazı ilke ve değerlerin de olduğunu unutmamak gerekiyor. İnsanı insan yapan erdemler olmadığında dünya güvensizliklerle dolu huzursuz bir mekâna dönüşüyor. Popüler kültür rekabet, özgürlük, hırs, kazanma, özgüven, eğlenme, cinsellik gibi bireysel değerleri yüceltiyor. Ancak bu değerlerin yükselmesinin bedeli narsizm, şiddet, yalnızlık, depresyon, umutsuzluk, mutsuzluk ve değerlerden uzaklaşma oluyor.
Gençlik dönemi demek anlam arayışı ve kimlik oluşturma dönemi demektir. Gençlerin hayatlarına rengini verecek bir dünya görüşüne, bir yaşam amacına, bir bakış açısına ihtiyaçları vardır. Gençlik doğru yaşam amacı oluşturmak için bir fırsattır. Dolayısıyla doğru yaşam amaçlarına sahip olmak için gayret etmeyi unutmamak gerekiyor. Yaşam amacı oluşturmanıza katkı sağlayacak kitaplar okumak, bu amaca götürecek filmler izlemek, bu konuları konuşabileceğiniz bir arkadaş çevresi edinmek, mânevî gelişim yollarını bulmak, dijital dünyada bu konuda farkındalık yaratacak platformları takip etmek bu tür çabalara örnek gösterilebilir.